Thị trường trà tại Việt Nam đang chứng kiến sự tăng trưởng mạnh mẽ và đa dạng hóa, đặc biệt nhờ vào sự thay đổi trong nhu cầu và sở thích của người tiêu dùng, đặc biệt là giới trẻ. Dưới đây là phân tích về mức tiêu thụ hiện tại trên thị trường trà Việt Nam dựa trên các phân khúc chính và xu hướng tiêu dùng gần đây (tính đến năm 2023):
1. Tổng Quan Về Mức Tiêu Thụ Trà
-
Tổng Lượng Tiêu Thụ: Việt Nam là một trong những nước tiêu thụ trà lớn ở Đông Nam Á. Tổng lượng trà tiêu thụ hàng năm tại Việt Nam đã đạt khoảng 300.000 tấn và dự kiến sẽ tiếp tục tăng nhờ vào sự phát triển của ngành công nghiệp trà và sự mở rộng của các chuỗi quán trà sữa.
-
Phân Bố Theo Loại Trà:
- Trà Xanh: Chiếm khoảng 40% tổng tiêu thụ, được sử dụng rộng rãi trong việc pha chế đồ uống, làm bánh kẹo, và làm đẹp.
- Trà Ô Long: Chiếm khoảng 25%, với mức tiêu thụ tăng nhanh nhờ sự phổ biến của trà sữa ô long và các sản phẩm trà sữa sáng tạo.
- Trà Đen: Chiếm khoảng 20%, phổ biến trong các quán trà truyền thống và trà sữa đen.
- Hồng Trà: Chiếm khoảng 10%, thường được sử dụng trong các sản phẩm trà cao cấp và trà sữa hồng trà.
- Trà Thảo Mộc: Chiếm khoảng 5%, tăng trưởng nhờ vào xu hướng chăm sóc sức khỏe và làm đẹp.
2. Phân Khúc Tiêu Thụ Theo Ứng Dụng
a. Trà Dùng Để Pha Chế Đồ Uống
- Mức Tiêu Thụ: Khoảng 150.000 tấn mỗi năm.
- Xu Hướng:
- Trà Sữa và Trà Trái Cây: Phổ biến mạnh mẽ, đặc biệt là trong các quán trà sữa và quán cà phê hiện đại. Các sản phẩm như trà sữa trân châu, trà sữa thảo mộc, và trà sữa kết hợp trái cây đang chiếm ưu thế.
- Trà Pha Lạnh và Trà Đặc: Được ưa chuộng trong mùa hè và phù hợp với lối sống năng động của giới trẻ.
b. Trà Dùng Làm Bánh Kẹo
- Mức Tiêu Thụ: Khoảng 60.000 tấn mỗi năm.
- Xu Hướng:
- Bánh Kẹo Trà Xanh: Phổ biến trong các sản phẩm bánh sinh nhật, bánh quy, và kẹo trà xanh.
- Sự Sáng Tạo: Các nhà làm bánh liên tục sáng tạo với các hương vị trà mới như trà măng cụt, trà mận đỏ, và trà xoài chanh leo để thu hút khách hàng.
c. Trà Đóng Gói Thương Hiệu
- Mức Tiêu Thụ: Khoảng 50.000 tấn mỗi năm.
- Xu Hướng:
- Trà Đóng Gói Tiện Lợi: Được bán rộng rãi tại các siêu thị, cửa hàng tiện lợi, và trên các sàn thương mại điện tử như Shopee, Lazada, TikTok Shop.
- Trà Hữu Cơ và Tự Nhiên: Tăng cường do nhu cầu về sản phẩm an toàn và tốt cho sức khỏe.
d. Trà Dùng Trong Làm Đẹp
- Mức Tiêu Thụ: Khoảng 30.000 tấn mỗi năm.
- Xu Hướng:
- Sản Phẩm Chăm Sóc Da và Spa: Trà xanh được sử dụng trong các sản phẩm như kem đánh răng, sữa rửa mặt, mặt nạ, và trong các dịch vụ spa như ngâm chân và gội đầu.
- Trà Thảo Mộc Kết Hợp: Các loại trà kết hợp thảo mộc như đông trùng hạ thảo, kỹ tử, long nhãn đang trở nên phổ biến.
e. Trà Dùng Để Thư Giãn
- Mức Tiêu Thụ: Khoảng 10.000 tấn mỗi năm.
- Xu Hướng:
- Sản Phẩm Gia Dụng: Nến thơm, túi thơm, và xịt phòng có chứa trà xanh đang được ưa chuộng vì khả năng tạo không gian thư giãn và dễ chịu.
- Trà Thẩm Mỹ: Nhiều sản phẩm trà được thiết kế để sử dụng trong các hoạt động thư giãn và chăm sóc sức khỏe tại nhà.
3. Phân Khúc Theo Địa Phương
-
Thành Phố Lớn (HCM, Hà Nội):
- Mức Tiêu Thụ Cao: Nhu cầu trà ở các thành phố lớn như TP.HCM và Hà Nội cao hơn so với các khu vực khác do mật độ dân cư lớn và sự hiện diện mạnh mẽ của các chuỗi quán trà sữa hiện đại.
- Xu Hướng: Ưu tiên các sản phẩm trà sáng tạo, đa dạng hương vị và chất lượng cao.
-
Các Thành Phố Trung Tâm và Đồng Bằng Sông Cửu Long:
- Nhu Cầu Tăng: Các khu vực như Quận 1, Quận 10, Quận 5, và các thành phố lớn trong vùng đồng bằng sông Cửu Long đang chứng kiến sự tăng trưởng mạnh mẽ trong tiêu thụ trà.
- Xu Hướng: Sản phẩm trà sữa và trà thảo mộc được ưa chuộng, cùng với sự gia tăng của các quán trà truyền thống được cải tiến.
-
Miền Bắc và Miền Trung:
- Mức Tiêu Thụ Trung Bình: Nhu cầu trà ở các khu vực này ổn định với sự ưa chuộng các loại trà truyền thống và trà thảo mộc.
- Xu Hướng: Tăng cường các sản phẩm trà truyền thống kết hợp với hiện đại để thu hút giới trẻ.
4. Các Yếu Tố Tác Động Đến Mức Tiêu Thụ
- Sự Đổi Mới và Sáng Tạo Sản Phẩm: Liên tục phát triển các loại trà mới, sáng tạo trong pha chế để đáp ứng sở thích thay đổi của giới trẻ.
- Chất Lượng và Nguồn Gốc: Người tiêu dùng ngày càng quan tâm đến chất lượng trà và nguồn gốc nguyên liệu, đặc biệt là trà hữu cơ và trà từ các vùng trồng nổi tiếng như Bảo Lộc (Lâm Đồng).
- Trải Nghiệm Khách Hàng: Thiết kế quán trà hấp dẫn, tạo không gian chụp ảnh "sống ảo" và sử dụng ly sáng tạo để thu hút giới trẻ.
- Marketing và Quảng Bá: Sử dụng các kênh mạng xã hội và hợp tác với influencer để tăng cường nhận diện thương hiệu và thu hút khách hàng trẻ.
- Phân Phối Mạnh Mẽ: Đẩy mạnh phân phối qua các kênh bán lẻ lớn, siêu thị, và sàn thương mại điện tử để tiếp cận rộng rãi người tiêu dùng.
5. Dự Báo Tương Lai
- Tăng Trưởng Liên Tục: Mức tiêu thụ trà dự kiến sẽ tiếp tục tăng nhờ vào sự mở rộng của các chuỗi quán trà sữa, sự sáng tạo trong sản phẩm, và sự quan tâm ngày càng tăng về sức khỏe và trải nghiệm khách hàng.
- Đa Dạng Hóa Sản Phẩm: Các thương hiệu trà sẽ tiếp tục đa dạng hóa sản phẩm, kết hợp trà với các thành phần tự nhiên khác như thảo mộc, trái cây để tạo ra những hương vị mới lạ.
- Chú Trọng Vào Trải Nghiệm Khách Hàng: Thiết kế quán trà không chỉ để uống trà mà còn để tạo ra không gian thư giãn và chụp ảnh, phù hợp với xu hướng "sống ảo" của giới trẻ.